Geschiedenis

Nu de overheid de laatste jaren een belangrijke rol is gaan spelen, is de veteraan in de belangstelling gekomen en heeft  daardoor meer erkenning gekregen. In 2014 is de Veteranenwet tot stand gekomen. Deze zegt het volgende:

Veteranen zijn alle (ex)-militairen met de Nederlandse nationaliteit die het Koninkrijk dienden in oorlogsomstandigheden, of daarmee overeenkomende situaties, zoals vredesmissies in internationaal verband.

Denk daarbij aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlogen in voormalig Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea. Maar ook aan de missies in bijvoorbeeld Cambodja, Ethiopië, Angola, Haïti, Libanon en voormalig Joegoslavië. Ook  personeel van het voormalig Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) en het vaarplichtig koopvaardijpersoneel uit de Tweede Wereldoorlog is veteraan. Maar ook niet te vergeten de huidige missies zoals in Cambodja, Mali, Uruzgan en Afghanistan. De tijden zijn veranderd, de missies sinds die in Nederlands Indië en Nieuw Guinea zijn korter dan in die tijd – tegenwoordig duurt een gemiddelde uitzending hooguit 4 tot 6 maanden. De opdracht was meestal het bevorderen van rust en vrijheid voor de bevolking en het waren dikwijls ook minder prettige situaties. Na vele jaren kwam er in Gemert een vereniging voor militaire veteranen. Er werd een initiatiefgroep gevormd van een zevental veteranen. De oprichting was op 23 maart 1993. Men had een doel om vrijblijvend activiteiten te organiseren. Om voldoende financiële ondersteuning te werven, werd er in de begin periode vijf gulden aan contributie gevraagd, en werden er sponsors gezocht om een vrijwillige bijdrage te geven ter ondersteuning van de activiteiten. Het eerste vaandel werd gemaakt bij de Zusters in Berkel-Enschot. In 1994 werd het zelf ontworpen vaandel  in een officiële bijeenkomst op het gemeentehuis door burgemeester Jan van Maasakkers onthuld.

Op het vaandel stond de tekst: Oud militairen van Ned. Indië en Nieuwe Guinea 1945 – 1962. Het vaandel kreeg een vaste plaats in het gemeentehuis. Een boek was de volgende doelstelling. Ondertussen groeide het ledental voortdurend. Diverse sponsors hadden zich gemeld en aan de samenstelling van het boek kon gewerkt worden. Bertus van Berlo werd de hoofdauteur.

Het boek zou de belevenissen van 150 Gemertse Indiëgangers in woord en beeld brengen. Na de fusie van de gemeentes Gemert en Bakel in 1997 werden ook de namen van veteranen uit Bakel vermeld. Er is inmiddels een nieuw vaandel gekomen dat voor alle veteranen is gemaakt. Een ander probleem diende zich aan n.l. het Herdenkingsmonument, ook wel de “Vredesmaagd” genoemd. In november 1998 vroeg de initiatiefgroep aan B en W van Gemert-Bakel om het bevrijdingsmonument aan het Ridderplein aan te passen. De namen van 3 Gemertse militairen, die in het belang van het Koninkrijk, hun leven hadden gelaten in Ned. Indië, zouden op het monument geplaatst dienen te worden. Omdat het monument tekenen van verval vertoonde, werd voorgesteld een nieuw monument op te richten, dat gemaakt zou worden uit een ander materiaal ( graniet ).

Er werd een commissie gevormd, waarin ook de initiatiefgroep was vertegenwoordigd. Voorzitter was burgemeester van Maasakkers. Niet alles verliep vlekkeloos. Er werden verschillende locaties genoemd, waar het monument geplaatst zou kunnen worden. Na een lange vergadering  werd geconcludeerd, dat maar een plaats het meest geschikt was en dat was het Ridderplein. Ook diende men rekening te houden met de onder het monument begraven oorlogsslachtoffers. Inmiddels zijn we een vereniging geworden met gemiddeld 80 leden, variërend van 25 jaar tot 95 jaar oud uit verschillende missies – en we blijven groeien. In onze gemeente wonen ongeveer 350 veteranen en/of nog dienende militairen die ook veteraan zijn geworden na uitzending van een van de huidige missies.

Jaarlijks organiseert de gemeente Gemert-Bakel een lokale Veteranendag, welke mede door oud-burgemeester Jan van Maasakkers, die aan het begin stond van onze vereniging, is vormgegeven. Maar ook de huidige burgemeester Michiel van Veen vindt het zeer belangrijk dat er aan de Veteranen wordt gedacht. Elke jaar mogen wij te gast zijn in het gemeentehuis voor de lokale veteranedag. Deze dag wordt gehouden op de zaterdag die het dichts bij ligt bij 25 september, we lopen daarmee bijna een jaar vóór op de landelijke Veteranendag die jaarlijks op de laatste zaterdag van juni in Den Haag wordt gehouden. 25 september heeft voor Gemert-Bakel altijd een bijzondere betekenis gehad, omdat Gemert en Bakel op die dag in 1944 werden bevrijd. In goede samenwerking met de gemeente en de initiatiefgroep wordt getracht elk jaar een mooie lokale Veteranendag te maken met een mini-concert, telkens een andere harmonie uit de gemeente in samenwerking met de Firebrigade Pipes & Drums uit Gemert. Er worden kransen en bloemen gelegd bij het Vredesmonument, en de gevallenen worden herdacht. Maar vooral is het een mooie en warme samenkomst van de veteranen uit Gemert-Bakel.

Een ander hoogtepunt is de jaarlijkse Dodenherdenking. Een indrukwekkende plechtigheid, die in de kerk van “Sint Jans Onthoofding” begint, om daarna in optocht naar het Ridderplein te gaan, waar om 20:00 uur enkele ogenblikken om stilte verzocht wordt, om de doden te herdenken. De plechtigheid wordt ieder jaar door een muziekgezelschap opgeluisterd.

Elk jaar organiseren we activiteiten voor onze leden, activiteiten die soms met een eigen bijdrage worden bekostigd. Zie hiervoor de evenementen agenda.

Er is ook een protocol gemaakt voor nieuwe leden. We proberen elk jaar bij de uitnodigen voor de lokale Veteranendag een flyer toe te voegen met het protocol om eventueel lid te worden van de vereniging. Een van onze doelstellingen is om ook jongere veteranen non-actief of actief in dienst te betrekken bij onze vereniging.

We zijn in het bezit van twee eigen vaandels en de teksten op deze vaandels zijn: Op het oude vaandel staat vermeld; Oud militairen van Ned. Indië en Nieuwe Guinea 1945 – 1962.  Op het nieuwe vaandel staat alleen; Veteranen Gemert – Bakel.  Het nieuwe vaandel werd in september 2012 onthuld en in gebruik genomen. Een woord van dank is zeker op zijn plaats aan de Gemeente Gemert – Bakel en met name oud – burgemeester Jan van Maasakkers, die sterk betrokken was bij het wel en wee van de veteranen en ook de ex burgemeester Jan van Zomeren heeft veel belangstelling getoond, maar ook onze huidige Burgemeester Michiel van Veen draagt ons een zeer warm hart toe. Theo Schriks Voorzitter